Βάψ'τα όλα κόκκινα

Αν δεν ήταν χρώμα, θα μπορούσε να είναι το Βυζάντιο, εικόνες, ποίημα, φωτιά, έρωτας, θυμός, απαγόρευση, προειδοποίηση, κίνδυνος, ανάγκη, προσφορά, βοήθεια, πολιτική, σπορ, πολυτέλεια, ταχύτητα, πρόκληση. Επειδή, όμως, είναι χρώμα, το κόκκινο είναι όλα αυτά και κάτι παραπάνω.

της Ε. Καρπούζα
Η επιταγή της μόδας το επαναφέρει σε κάθε ενημερωμένη γκαρνταρόμπα. Τα ίχνη του βρίσκονται παντού, όπως τα ίχνη του κραγιόν στα χείλη, και η στάθμη του ανεβασμένη. Κόκκινα χείλη, κόκκινα μαλλιά, κόκκινη σπανιόλικη εσάρπα, άλικο κραγιόν στο χρώμα του τριαντάφυλλου, του κρασιού. Να το πιεις και να μεθύσεις. Η βασιλεία του κρατάει χρόνια στο χώρο της μόδας. Κάνει κύκλο και φωτίζει χειμώνες και καλοκαίρια την γκαρνταρόμπα της σύγχρονης αλλά και της ρομαντικής γυναίκας. Βάφει τα όπλα της γυναικείας ομορφιάς για κλασικές και τολμηρές. Red carpet εμφανίσεις. Με το μαύρο αποτελούν από τα πιο μοιραία χρώματα, τα οποία λατρεύουν οι σχεδιαστές μόδας και οι γυναίκες σε όλο τον κόσμο.
H μουσική το έκανε σύμβολο του πάθους, του έρωτα και του θανάτου. Η επανάσταση σε Αμερική και Ευρώπη το έκανε σημαία. Στον 20ό αιώνα, η διαφήμιση το έκανε φόντο και το σκόρπισε παντού. Μία ατελείωτη γκάμα του από πηγές έμπνευσης.
Aνάμεσα στα σύγχρονα μέσα και υλικά αγαθά που αγαπά και επιλέγει η διαφήμιση, το κόκκινο ξεχωρίζει στις φημισμένες κονσέρβες της ποπ αρτ, τα κόκκινα τετράγωνα της αρτ νουβό, τα κόμικ. Ντύνει επιφάνειες, καρικατούρες και σκίτσα προϊόντων. Παίζει με τη σοβαρότητα και τη χάρη, την πρόκληση και την πολυτέλεια, τη δύναμη και την ταχύτητα. Αποθεωμένο ως το πιο γήινο, ρομαντικό και σύγχρονο χρώμα, που υποτάσσεται στην ομορφιά και τη φύση, κυριαρχεί στην καθημερινή ζωή· στο στατικό και το γρήγορο. Και μας θυμίζει ότι, σύμφωνα με την αρχαία μας παράδοση, το κάλλος δεν είναι μόνο συμμετρία, αλλά και χρώμα και η ομορφιά της φωτιάς, που πυρώνει και σκορπίζει χρώμα σε ό,τι φωτίζει, ακτινοβολεί ως ιδέα.
Ως πολύτιμο χρώμα, βάφει τις πορφύρες του Βυζαντίου και τις νυφικές φορεσιές στην παράδοση. Το κλέβουν οι ζωγράφοι της Αναγέννησης και βάφουν κόκκινα τα βελούδινα μαξιλάρια και τα χαλιά, που γέρνουν και πατούν οι ρήγισσες και οι γυμνές Aφροδίτες. Οσο για τις γαλατούδες, τις ασπρορουχούδες και τις φουρνάρισσες σε διάσημα πορτρέτα, μας κοιτούν με χάρη, με κοραλλένια χείλη και μάγουλα τριανταφυλλί.
Ακόμη και οι ισχυροί άνδρες του μύθου και της ιστορίας –Οδυσσέας, Βοργίας, Ναπολέων, Μάο– παριστάνονται με κόκκινους χιτώνες και ρούχα πορφυρά, βασιλικά.
Από τη Σαλώμη μέχρι τη Μαρία Αντουανέτα και τη Μέριλιν Μονρόε, τις ντίβες του Χόλιγουντ και τις σταρ της πασαρέλας, το κόκκινο ως μοτίβο ντύνει τις εμφανίσεις τους και βάφει στην οθόνη το χαλί των Οσκαρ, επαναλαμβανόμενο ως κόκκινο πανί πρόκλησης, δημοσιότητας και σέξι αποδοχής.
Της φωτιάς, του ρόδου, του κρασιού, της Αυγής και της Δύσης. Δεν ξέρουμε αν πήρε το όνομά του από το πουρνάρι (πρίνο) ή από το παράσιτό του, το κρεμέζι (βλ. χρώμα κρεμεζί). Το ύμνησε η ποίηση από τη γέννησή της: «κατακόκκινο το βράδυ, ρουμπίνια και κοράλλια τα νησιά, σβήνει η μέρα, τριανταφυλλί-ρόδινο το δείλι». Ολοι οι μεγάλοι ποιητές τραγουδούν το κόκκινο χρώμα «σαν το κεχριμπάρι, των παραισθήσεων τις αναφορές». «Συχνά περνούσε μια ολόκληρη μέρα με τα ποικιλόμορφα πετράδια, τα ροδόχρωμα και κρασάτα-κίτρινα τοπάζια, τα βαθυπόρφυρα ανθράκια, τις κατακόκκινες σαν φωτιά ηλιόπετρες», γράφει ο Οσκαρ Ουάιλντ στο «Πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι». Και το παραμύθι αρχινά: «Κόκκινη κλωστή δεμένη...».